Εντός της συνολικής προθεσμίας υλοποίησης της ενότητας "Διαδικασία" υπό-ενότητα "Προθεσμίες" παράγραφος "Συνολική προθεσμία υλοποίησης του έργου", θα πρέπει να έχει ολοκληρωθεί το σύνολο του φυσικού και οικονομικού αντικειμένου. Εντός της άνω προθεσμίας θα πρέπει να υποβληθούν τα παραστατικά και δικαιολογητικά της υπό-ενότητας "Παραστατικά" που να αφορούν στο υπόλοιπο του συνόλου των παρεμβάσεων, καθώς και η δήλωση πιστοποίησης του έργου. Το σύνολο των δαπανών των εξοφλημένων και των επί πιστώσει παραστατικών θα αποτελεί και το τελικό κόστος του έργου.

Σε περίπτωση τροποποίησης των παρεμβάσεων που θα υλοποιηθούν από αυτές που έχουν δηλωθεί κατά το στάδιο πρότασης παρεμβάσεων, κατά την ολοκλήρωση θα δηλωθούν μόνον οι παρεμβάσεις που πραγματικά υλοποιήθηκαν και στην υποκατηγορία που πραγματικά ανήκουν.

Αναλυτικά τα απαιτούμενα δικαιολογητικά για τη διαδικασία ολοκλήρωσης παρουσιάζονται στο Παράρτημα ΧIII.

Με την υλοποίηση των παρεμβάσεων, οι ανάδοχοι/προμηθευτές δεσμεύονται ρητά, στα πλαίσια Υπεύθυνης Δήλωσης Ν. 1599/1986 σύμφωνα με τα υποδείγματα του Παράρτημα VIII, για τα χαρακτηριστικά των παρεμβάσεων και την πλήρη και ορθή εγκατάσταση / τοποθέτηση / εφαρμογή των υλικών / συστημάτων, βάσει των προϋποθέσεων που έχει θέσει ο προμηθευτής ή /και ο Ενεργειακός Επιθεωρητής. Σε περίπτωση που ο προμηθευτής των υλικών και ο ανάδοχος του έργου είναι το ίδιο πρόσωπο η δήλωση συμπληρώνεται για το σύνολο των ανωτέρω.

Μετά την υλοποίηση του συνόλου των παρεμβάσεων ο Ωφελούμενος μεριμνά για την διαδικασία κλήρωσης ενεργειακού επιθεωρητή και ακόλουθα για την διενέργεια της δεύτερης ενεργειακής επιθεώρησης (Β’ ΠΕΑ). Επισημαίνεται ότι ο Ενεργειακός Επιθεωρητής που θα διενεργήσει τη δεύτερη ενεργειακή επιθεώρηση και κατόπιν θα εκδώσει το Β’ ΠΕΑ θα πρέπει να είναι υποχρεωτικά διαφορετικός από τον Ενεργειακό Επιθεωρητή που έχει εκδώσει το Α’ ΠΕΑ. Η διαδικασία επιλογής θα γίνεται με ευθύνη και αρμοδιότητα του Τεχνικού Επιμελητηρίου Ελλάδος (Τ.Ε.Ε.) κατόπιν δημόσιας κλήρωσης, κατά την οποία θα τηρείται η σχετική νομοθεσία περί ασυμβίβαστου των Ενεργειακών Επιθεωρητών.

Για την πιστοποίηση του συνόλου του φυσικού και οικονομικού αντικειμένου, ο Ενεργειακός Επιθεωρητής, για τη διενέργεια της δεύτερης ενεργειακής επιθεώρησης ελέγχει τα πιστοποιητικά των υλικών και συστημάτων, που χρησιμοποιήθηκαν για τις παρεμβάσεις, έτσι ώστε να πιστοποιηθεί η συμβατότητά τους με τις προδιαγραφές του Κ.ΕΝ.Α.Κ. και του Προγράμματος. Ακολούθως, μετά την έκδοση του Β’ ΠΕΑ καταχωρίζει ηλεκτρονικά στην αίτηση, όλα τα απαιτούμενα στοιχεία και τις παρεμβάσεις που υλοποιήθηκαν και ικανοποιούν τις απαιτήσεις του Προγράμματος βάσει των σχετικών πιστοποιητικών των υλικών/ συστημάτων και την υλοποιημένη ποσότητα ανά κατηγορία δαπάνης (Παράρτημα VI). Η καταγραφή συμπεριλαμβάνει όλες τις παρεμβάσεις εξοικονόμησης ενέργειας που καταχωρούνται στο ΠΕΑ, καθώς και τυχόν επιπλέον παρεμβάσεις εξοικονόμησης, όπως περιγράφονται στην ενότητα "Παρεμβάσεις" υπό-ενότητα "Εργασίες ", που δεν συμμετέχουν στον υπολογισμό εξοικονόμησης ενέργειας του Β’ ΠΕΑ, καθώς και το αντίστοιχο κόστος βάσει των παραστατικών δαπανών.

Ο ωφελούμενος καταχωρίζει ηλεκτρονικά τα στοιχεία του Β’ ΠΕΑ, ελέγχει και αποδέχεται ηλεκτρονικά την καταγραφή παρεμβάσεων του Ενεργειακού Επιθεωρητή, και καταχωρίζει τα υπόλοιπα παραστατικά και δικαιολογητικά. Παράλληλα, μεριμνά για την ενημέρωση της Ηλεκτρονικής Ταυτότητας της κατοικίας του με την προσθήκη του νέου ΠΕΑ.

Σε περίπτωση πολυκατοικίας, το κόστος των παρεμβάσεων, βάσει παραστατικών δαπανών, διαχωρίζεται από τον εκπρόσωπο της πολυκατοικίας σε κόστος κοινόχρηστων και μη κοινόχρηστων παρεμβάσεων (η καταγραφή των μη κοινόχρηστων παρεμβάσεων αφορά μόνο στις αιτήσεις πολυκατοικίας). Το κόστος των παρεμβάσεων καταχωρίζεται στο πληροφοριακό σύστημα και τον επιμερισμό του ανά διαμέρισμα πολυκατοικίας καλείται να αποδεχτεί το σύνολο των ιδιοκτητών. Ο επιμερισμός του κόστους των κοινόχρηστων παρεμβάσεων γίνεται βάσει του ποσοστού ανά διαμέρισμα, όπως έχει καταχωρηθεί στο σχετικό έντυπο (Παράρτημα IV). Ο εκπρόσωπος καταχωρίζει ηλεκτρονικά, στο πληροφοριακό σύστημα του Προγράμματος, τα στοιχεία του Β’ ΠΕΑ, ελέγχει και αποδέχεται ηλεκτρονικά την καταγραφή παρεμβάσεων του Ενεργειακού Επιθεωρητή και καταχωρίζει τα υπόλοιπα παραστατικά και δικαιολογητικά.

Έλεγχος απόκλισης του ενεργειακού στόχου και της εξοικονόμησης ενέργειας

Με το Β’ ΠΕΑ που καταχωρείται στο Πρόγραμμα θα πρέπει να διαπιστώνεται η επίτευξη του ελάχιστου ενεργειακού στόχου όπως αναφέρεται στην ενότητα "Παρεμβάσεις" υπό-ενότητα "Στόχος", για την κατ΄ ελάχιστον αναβάθμιση κατά τρεις (3) ενεργειακές κατηγορίες, σε σχέση με την κατάταξη στο Α’ ΠΕΑ, η οποία διασφαλίζει την Εξοικονόμηση Πρωτογενούς Ενέργειας σε ποσοστό άνω του 30%.

Επίσης πραγματοποιείται έλεγχος ότι το επιλέξιμο κόστος των υλοποιημένων παρεμβάσεων δεν υπερβαίνει το γινόμενο του 1,0 €/kWh επί το σύνολο της επιτευχθείσας ετήσιας εξοικονόμησης πρωτογενούς ενέργειας (kWh).

Ταυτόχρονα, ελέγχεται το ποσοστό επίτευξης εξοικονόμησης ενέργειας:

• Σε περίπτωση όπου η επιτευχθείσα εξοικονόμηση ενέργειας είναι μικρότερη από το ενενήντα τοις εκατό (90%) από την εκτιμώμενη εξοικονόμησης ενέργειας του Α’ ΠΕΑ, τότε για κάθε ποσοστιαία μονάδα και μέχρι και το εβδομήντα τοις εκατό (70%) από την εκτιμώμενη εξοικονόμησης ενέργειας του Α’ ΠΕΑ, το ποσοστό επιχορήγησης θα μειώνεται αντίστοιχα κατά μισή (0,5) ποσοστιαία μονάδα, και το ποσό που προκύπτει θα αντιστοιχεί σε ίδια κεφάλαια του ωφελουμένου.
• Αν η επιτευχθείσα εξοικονόμηση ενέργειας είναι μικρότερη από το εβδομήντα τοις εκατό (70%) από την εκτιμώμενη εξοικονόμησης ενέργειας του Α’ ΠΕΑ, τότε δεν θα γίνεται δεκτή η υποβολή δήλωσης πιστοποίησης για την ολοκλήρωση του έργου. Στην περίπτωση αυτή ο ωφελούμενος διατηρεί τη δυνατότητα για επιπλέον παρεμβάσεις εξοικονόμησης και να καταχωρήσει Β’ ΠΕΑ με επιτευχθείσα εξοικονόμηση ενέργειας που θα εντάσσεται στα άνω ενεργειακά όρια.

Σε κάθε περίπτωση, η έκδοση, καταχώρηση και υποβολή του Β’ ΠΕΑ θα πρέπει να γίνουν εντός του συμβατικού χρόνου υλοποίησης του έργου. Το παραστατικό δαπάνης (εξοφλημένο) της 2ης ενεργειακής επιθεώρησης υποβάλλεται με την υποβολή της δήλωσης πιστοποίησης για την ολοκλήρωση του έργου.

Με βάση τα καταχωρημένα ποσά δαπάνης, ο Ωφελούμενος γνωρίζει και ελέγχει το συνολικό επιλέξιμο κόστος καθώς και για το ποσό των ιδίων κεφαλαίων που απαιτείται να καταβάλει στους προμηθευτές/αναδόχους/κ.λπ., στην περίπτωση που το άθροισμα των υποβαλλόμενων δαπανών υπερβαίνει τον συνολικό επιλέξιμο προϋπολογισμό ή/και τα ανώτατα όρια δαπανών του προγράμματος.

Τέλος, υποβάλλει μέσω του πληροφοριακού συστήματος την δήλωση πιστοποίησης για την ολοκλήρωση του έργου και την παροχή των κινήτρων του προγράμματος στο πληροφοριακό σύστημα.

Επιλέξιμα για το Πρόγραμμα είναι τα παραστατικά δαπανών, συμπεριλαμβανομένων των παραστατικών δαπανών αμοιβής συμβούλου έργου, και εκπόνησης τεχνικών μελετών, καθώς και τα εξοφλημένα παραστατικά που αφορούν σε πληρωμή ενεργειακού επιθεωρητή, της Ηλεκτρονικής Ταυτότητας Κτιρίου, ασφαλιστικών εισφορών και καταβολή ιδίων κεφαλαίων, που εκδόθηκαν για τους σκοπούς του κάθε έργου μετά από την ημερομηνία έναρξης επιλεξιμότητας της αίτησης του Ωφελούμενου και εντός του συμβατικού χρόνου υλοποίησης. Όλα τα παραστατικά δαπανών των υλοποιημένων παρεμβάσεων πρέπει να φέρουν ημερομηνία προγενέστερη ή το πολύ ταυτόσημη με την ημερομηνία έκδοσης του ΠΕΑ της δεύτερης ενεργειακής επιθεώρησης. Παραστατικά δαπανών υλοποιημένων παρεμβάσεων που φέρουν ημερομηνία μεταγενέστερη της ημερομηνίας έκδοσης του Β’ ΠΕΑ γίνονται αποδεκτά υπό την προϋπόθεση ότι συνοδεύονται από δελτία αποστολής που έχουν εκδοθεί πριν την ημερομηνία έκδοσης του εν λόγω ΠΕΑ.

Για την υλοποίηση των παρεμβάσεων (προμήθεια εξοπλισμού/υλικών και εκτέλεση εργασιών) εκδίδονται τα παραστατικά Λιανικών Συναλλαγών που προβλέπει η ισχύουσα νομοθεσία και ειδικότερα ο Κώδικας Φορολογικής Απεικόνισης Συναλλαγών (ΚΦΑΣ, Υποπαράγραφος Ε.1, Παράγραφος Ε, Άρθρο 1 του Ν.4093/2012, ΦΕΚ Α’222, 12/11/2012), όπως τροποποιείται και ισχύει κάθε φορά. Στο πλαίσιο αυτό είναι αποδεκτά τα εξής παραστατικά:

• Απόδειξη Λιανικής Πώλησης ή ισοδύναμο βάσει του ΚΦΑΣ παραστατικό επί πιστώσει, για την προμήθεια εξοπλισμού/υλικών στο όνομα του ωφελούμενου. Στο παραστατικό αυτό αναγράφεται υποχρεωτικά και αναλυτικά:
• η λιανική τιμή πώλησης για κάθε είδος πωλούμενου στοιχείου (υλικά, εξαρτήματα κ.λπ.),
• τα πλήρη στοιχεία του ωφελούμενου (υποχρεωτικά η πλήρης διεύθυνση του ακινήτου της απόφασης υπαγωγής),
• τα τεχνικά χαρακτηριστικά του εξοπλισμού (π.χ. μάρκα, μοντέλο, ισχύς, είδος υλικών, μέτρα, τεμάχια κ.λπ.), προκειμένου να είναι δυνατή η ένταξη της δαπάνης στις κατηγορίες του πίνακα 4.1.1 της ενότητας "Παρεμβάσεις" υπό-ενότητα "Επιχορήγηση" παράγραφος "Επιλέξιμος Προϋπολογισμός Παρεμβάσεων" και να διαπιστώνεται η τήρηση των ελάχιστων απαιτήσεων του Κ.ΕΝ.Α.Κ. Αναγράφεται υποχρεωτικά, η μονάδα μέτρησης που αντιστοιχεί σε κάθε παρέμβαση (τετραγωνικά μέτρα, τεμάχιο, κ.λπ.).
• Απόδειξη Παροχής Υπηρεσιών ή ισοδύναμο βάσει του ΚΦΑΣ παραστατικό επί πιστώσει, για τις μελέτες, υπηρεσίες, ή τις εργασίες εγκατάστασης του εξοπλισμού στο όνομα του ωφελούμενου (ή του εκπροσώπου στην περίπτωση πολυκατοικίας). Στο παραστατικό αυτό αναγράφεται υποχρεωτικά και αναλυτικά:
• το είδος (τοποθέτηση, μελέτη, κ.λπ.) και η αξία των εργασιών,
• τα πλήρη στοιχεία του ωφελούμενου (υποχρεωτικά η πλήρης διεύθυνση του ακινήτου της απόφασης υπαγωγής).

Στην περίπτωση που ένας ανάδοχος/προμηθευτής εκδίδει απόδειξη λιανικής πώλησης ή ισοδύναμο βάσει του ΚΦΑΣ παραστατικό όπου δεν είναι δυνατή η αναγραφή των προαναφερόμενων στοιχείων ανά φορολογικό παραστατικό, προσκομίζει επιπλέον και Υπεύθυνη Δήλωση στην οποία αναφέρει αναλυτικά, ανά παραστατικό, τα ανωτέρω απαιτούμενα στοιχεία.

Ο ΦΠΑ (24%) αποτελεί επιλέξιμη δαπάνη για το Πρόγραμμα και δηλώνεται διακριτά στα παραστατικά. Εάν οι προμηθευτές υπάγονται σε καθεστώς μειωμένου ΦΠΑ ή απαλλάσσονται από την υποχρέωση υποβολής δήλωσης και καταβολής φόρου, θα πρέπει να δηλωθεί τ ο ποσό Φ ΠΑ π ου ισχύει. Σ ε κάθε π ερίπτωση, ισχύουν τα ανώτατα όρια επιλέξιμων δαπανών προ ΦΠΑ 24%.

Τα παραστατικά δαπανών θα πρέπει να προέρχονται μόνο από έναν προμηθευτή/ανάδοχο ανά κατηγορία δαπάνης, όπου αυτό είναι τεχνικά εφικτό.

Σε περίπτωση αίτησης πολυκατοικίας, εκδίδονται διαφορετικά παραστατικά για κάθε διαμέρισμα που αφορούν αποκλειστικά σε μη κοινόχρηστες παρεμβάσεις και διαφορετικά παραστατικά, ανά είδος δαπάνης, για τις κοινόχρηστες παρεμβάσεις με την ένδειξη «διαχείριση πολυκατοικίας».

Τα παραστατικά θα πρέπει να περιλαμβάνουν μόνον τον εξοπλισμό, τα υλικά και τις υπηρεσίες που αφορούν στις επιλέξιμες για το πρόγραμμα παρεμβάσεις (δεν πρέπει να περιλαμβάνουν πωλούμενα είδη και υπηρεσίες που δεν σχετίζονται με το πρόγραμμα).

Επισημαίνεται ότι στην περίπτωση που γίνονται πληρωμές με ίδια κεφάλαια (μη λήψη δανείου, υπέρβαση επιλέξιμου προϋπολογισμού παρεμβάσεων, υπέρβαση ανώτατων ορίων αμοιβών - ενεργειακού επιθεωρητή κ.λπ.), αυτές θα πρέπει να πραγματοποιηθούν αποκλειστικά μέσω τραπεζικού συστήματος.

Επισημαίνεται ότι τα παραστατικά δαπάνης θα πρέπει, στα στοιχεία επαγγέλματος του λήπτη του παραστατικού, να έχουν την ένδειξη «ιδιώτης».

Όσα από τα ανωτέρω επιλέξιμα παραστατικά υποβάλλονται στα πλαίσια της τμηματικής προθεσμίας ολοκλήρωσης, θα πρέπει να είναι εξοφλημένα και να μην υπερβαίνουν το σύνολο των απαιτούμενων Ιδίων Κεφαλαίων και των προκαταβολών (δανείου / επιχορήγησης) που έχουν ληφθεί.

Όσα από τα ανωτέρω επιλέξιμα παραστατικά υποβάλλονται στα πλαίσια της συνολικής προθεσμίας ολοκλήρωσης, θα πρέπει να είναι εξοφλημένα (εφόσον δεν έχει καλυφθεί το ύψος των προκαταβολών με τα παραστατικά της τμηματικής ολοκλήρωσης) και επί πιστώσει (για το υπόλοιπο εναπομείναν ποσό της επιχορήγησης).

Το σύνολο των παραστατικών (εξοφλημένα και επί πιστώσει) θα πρέπει να αντιστοιχεί στο κόστος του έργου.

Για την εξόφληση των δαπανών που πραγματοποιούνται στο πλαίσιο του προγράμματος, θα λαμβάνονται κάθε φορά υπόψη τα οριζόμενα στις εκάστοτε ισχύουσες νομοθετικές και κανονιστικές διατάξεις που ρυθμίζουν το πλαίσιο πραγματοποίησης συναλλαγών και θέσπισης τυχόν περιορισμών σε αυτές. Σε κάθε περίπτωση, δεν είναι επιλέξιμες συναλλαγές που πραγματοποιούνται με καταβολή μετρητών και άνευ τραπεζικού συστήματος. Σε περίπτωση πληρωμής δαπανών μέσω πιστωτικής κάρτας, θα πρέπει να προσκομιστεί δικαιολογητικό που να τεκμηριώνει την εξόφληση της δαπάνης. Δεν γίνονται αποδεκτά τα ακόλουθα:

• Πληρωμές που διενεργεί ο ωφελούμενος, με εξαίρεση την πληρωμή ενεργειακού επιθεωρητή, της Ηλεκτρονικής Ταυτότητας, ασφαλιστικών εισφορών, την καταβολή ιδίων κεφαλαίων και την προκαταβολή της επιχορήγησης (όλες μέσω τραπεζικού συστήματος).
• Φορολογικά στοιχεία τα οποία εκδόθηκαν πριν την ημερομηνία έναρξης επιλεξιμότητας, ανεξάρτητα εάν εξοφλούνται αργότερα.
• Η εξόφληση δαπανών με μετρητά ή με τη χρήση επιταγών τρίτων.
• Πληρωμές οι οποίες έγιναν με τρόπο και με παραστατικά τα οποία δεν είναι σύμφωνα με τις εκάστοτε ισχύουσες νομοθετικές και κανονιστικές πράξεις, που ρυθμίζουν το πλαίσιο πραγματοποίησης συναλλαγών και θέσπισης τυχόν περιορισμών σε αυτές.

Τα παραστατικά δαπανών που δεν θα εκδίδονται σύμφωνα με τα ανωτέρω, δεν θα γίνονται δεκτά και οι σχετικές δαπάνες δεν θα θεωρούνται επιλέξιμες για το Πρόγραμμα.

Επισημαίνεται ότι κατά την ολοκλήρωση των εργασιών:

• Αν στο τελικό επιλέξιμο κόστος παρεμβάσεων τα καταβληθέντα Ίδια Κεφάλαια είναι μεγαλύτερα από τα απαιτούμενα, τότε για να καταβληθεί το υπόλοιπο ποσό της επιχορήγησης πέραν της προκαταβολής, απαιτείται η επιστροφή του υπερβάλλοντος ποσού. Διαφορετικά, προβλέπεται να μειωθεί το τελικό ποσό της επιχορήγησης.
• Σε περίπτωση δανείου, αν το ποσό του δανείου που θα αναλογεί στο τελικό επιλέξιμο κόστος παρεμβάσεων, είναι μικρότερο της προκαταβολής δανείου που έχει εκταμιευθεί, απαιτείται η επιστροφή του υπερβάλλοντος ποσού με μέριμνα του ωφελουμένου, προκειμένου να είναι δυνατή η εκταμίευση των λοιπών κινήτρων του προγράμματος, καθώς δεν είναι επιτρεπτή η χρήση ποσού επιχορήγησης για την αποπληρωμή του δανείου.

Σε κάθε περίπτωση, η ευθύνη για την επιστροφή του υπερβάλλοντος ποσού βαρύνει τον Ωφελούμενο. 

Οι όροι υλοποίησης του έργου όπως ορίζονται στην απόφαση υπαγωγής και συγκεκριμένα τα στοιχεία του Ωφελούμενου και του ακινήτου, το ύψος της επιχορήγησης καθώς και το επιλέξιμο κόστος, η επίτευξη του ενεργειακού στόχου του προγράμματος καθώς και ο χρόνος υλοποίησης των παρεμβάσεων είναι ουσιώδεις και δεν επιτρέπεται οποιαδήποτε αλλαγή από τον ωφελούμενο. Αλλαγή σε κάποια από τα ανωτέρω γίνεται κατόπιν ελέγχου του Φορέα Υλοποίησης.

Επιτρέπονται τροποποιήσεις του φυσικού και οικονομικού αντικειμένου του έργου, υπό την προϋπόθεση ότι με την τροποποίηση δεν αλλοιώνονται οι προϋποθέσεις ένταξης του έργου στο Πρόγραμμα και ειδικότερα:

Ο Ωφελούμενος μπορεί να τροποποιήσει τον συνδυασμό παρεμβάσεων, υπό την προϋπόθεση ότι με το νέο συνδυασμό παρεμβάσεων θα επιτυγχάνεται (διαπίστωση βάσει του Β’ ΠΕΑ, με την ολοκλήρωση του έργου) ο ελάχιστος ενεργειακός στόχος.

• Στον τροποποιημένο προϋπολογισμό θα πρέπει να τηρούνται τα ανώτατα όρια (ανά υποκατηγορία παρέμβασης) που ορίζονται στον Οδηγό Προγράμματος, ήτοι, δεν μπορεί να γίνει υπέρβαση των ανώτατων ορίων κατά ειδικότερη υποκατηγορία παρεμβάσεων. Για τις αμοιβές των λοιπών δαπανών δεν επιτρέπεται η υπέρβαση, ανά περίπτωση, των ποσών που έχουν εγκριθεί με την απόφαση υπαγωγής.
• Δεν γίνεται δεκτό αίτημα τροποποίησης που έχει ως συνέπεια την αύξηση του εγκεκριμένου επιλέξιμου προϋπολογισμού παρεμβάσεων αλλά και του συνολικού επιλέξιμου προϋπολογισμού.
• Επιτρέπεται αλλαγή προμηθευτή. Στην περίπτωση που ο αρχικός προμηθευτής έχει ήδη λάβει προκαταβολή, ο Ωφελούμενος θα πρέπει πρώτα να διασφαλίσει ότι ο αρχικός προμηθευτής θα επιστρέψει την προκαταβολή στον ειδικό δεσμευμένο λογαριασμό και στη συνέχεια να προβεί στην αλλαγή του προμηθευτή στο πληροφοριακό σύστημα. Σε κάθε περίπτωση η ευθύνη για την επιστροφή της προκαταβολής βαρύνει τον Ωφελούμενο. Το ποσό της επιστροφής είτε αποδίδεται στους νέους προμηθευτές είτε επιμερίζεται στους υφιστάμενους.
• Επιτρέπεται, μέχρι την δήλωση πιστοποίησης εργασιών, αλλαγή του συμβούλου έργου. Στην περίπτωση αυτή ο Ωφελούμενος πρέπει να καταχωρήσει τα στοιχεία του νέου συμβούλου έργου στο πληροφοριακό σύστημα του προγράμματος.

Γίνεται δεκτή, μετά από σχετική δήλωση τροποποίησης, η οποία υποβάλλεται ηλεκτρονικά μέσω του πληροφοριακού συστήματος, αλλαγή του χρηματοδοτικού σχήματος στις περιπτώσεις περιορισμού του τραπεζικού δανεισμού, ή απόρριψης του από την τράπεζα (εν μέρει ή εν όλω), ή υπαναχώρησης του ωφελούμενου από το δάνειο μέσω ενημέρωσης της τράπεζας. Ειδικότερα:

• Σε περίπτωση που μετά την έκδοση της απόφασης υπαγωγής και κ ατά το στάδιο υπογραφής της δανειακής σύμβασης δεν χορηγηθεί δάνειο από τον χρηματοπιστωτικό οργανισμό ή χορηγηθεί μικρότερο ποσό, ή ο ωφελούμενος δεν υπογράψει τη δανειακή σύμβαση, υφίσταται η δυνατότητα κάλυψης της ιδιωτικής συμμετοχής με ίδια κεφάλαια. Στην περίπτωση αυτή, και εφόσον ο Ωφελούμενος αποδέχεται μέσω του πληροφοριακού συστήματος την εν λόγω μεταβολή στο χρηματοδοτικό σχήμα, ο Φορέας Υλοποίησης προχωρεί στην τροποποίηση της απόφασης υπαγωγής λόγω αλλαγής χρηματοδοτικού σχήματος. Η ανωτέρω αποδοχή θα πρέπει να πραγματοποιηθεί εντός της προθεσμίας που τίθεται για την υπογραφή δανειακής σύμβασης (βλ. ενότητα "Διαδικασία" υπό-ενότητα "Υπαγωγή" ).
• Σε περίπτωση περιορισμού του ποσού του δανείου από τον χρηματοπιστωτικό οργανισμό μετά την υπογραφή της δανειακής σύμβασης, θα πρέπει να υποβληθεί από τον ωφελούμενο αίτηση στον Φορέα Υλοποίησης για σχετική τροποποίηση του χρηματοδοτικού σχήματος.

Η υποβολή δήλωσης τροποποίησης δεν παρατείνει το χρόνο υλοποίησης του φυσικού και οικονομικού αντικειμένου του έργου, όπως αυτός έχει οριστεί στην ενότητα "Διαδικασία" υπό-ενότητα "Προθεσμίες" παράγραφος "Συνολική προθεσμία υλοποίησης του έργου".

Επισημαίνεται ότι σε περίπτωση πολυκατοικίας, εάν ο Ωφελούμενος δεν αποδεχθεί τη μεταβολή στο χρηματοδοτικό σχήμα, ανακαλείται από τον Φορέα Υλοποίησης η απόφαση υπαγωγής για το σύνολο των αιτήσεων της πολυκατοικίας.

Γενικές επισημάνσεις για την τροποποίηση και ολοκλήρωση του έργου

Τροποποιητική απόφαση υπαγωγής εκδίδεται από τον Φορέα Υλοποίησης μόνο για την περίπτωση εκείνη που υποβάλλεται αίτημα τροποποίησης λόγω αλλαγής του χρηματοδοτικού σχήματος, καθώς και σε περιπτώσεις αλλαγής ωφελουμένου λόγω αποβίωσης. Για όλες τις άλλες περιπτώσεις δεν υποβάλλεται αίτημα τροποποίησης και οι σχετικές αλλαγές στις δαπάνες κρίνονται ως επιλέξιμες ή μη στο στάδιο της ολοκλήρωσης (μετά την υποβολή της δήλωσης πιστοποίησης για την ολοκλήρωση του έργου) και αποτυπώνονται στην απόφαση ολοκλήρωσης.

Σε περίπτωση ολοκλήρωσης του έργου με κόστος μικρότερο από τον επιλέξιμο προϋπολογισμό (συνολικό ή/και παρεμβάσεων) βάσει της απόφασης υπαγωγής του έργου του Ωφελούμενου, οι αλλαγές αποτυπώνονται στην απόφαση ολοκλήρωσης αναπροσαρμόζοντας τα κίνητρα. Αν προκύπτει ανάγκη επιστροφής μέρους ή όλου της επιχορήγησης, αυτή θα πρέπει να επιστραφεί με ευθύνη και μέριμνα του ωφελουμένου στον ειδικό δεσμευμένο λογαριασμό. , ενώ σε περίπτωση δανείου το ποσό του δανείου αναπροσαρμόζεται βάσει του νέου επιλέξιμου κόστους παρεμβάσεων. Η απόφαση ολοκλήρωσης κοινοποιείται στον Ωφελούμενο και το χρηματοπιστωτικό οργανισμό. Επισημαίνεται ότι προκειμένου να καταβληθεί η επιχορήγηση, το υπερβάλλον ποσό δανείου που τυχόν έχει εκταμιευθεί επιστρέφεται άμεσα από τον Ωφελούμενο.